13 feb

De Gouden Augurk

D’Ye toont vakkundig en vrij spel

Na de groeiende deskundigheid bij het toneel voor volwassenen lijkt ook het kindertoneel bij de Edamse toneelvereniging D’Ye de tijd van hobbyvereniging voorgoed voorbij. De zich steeds meer professionaliserende toneelvereniging bracht onder leiding van de vaste kinderspel regisseur Paul de Boer dertien spelers op het podium, die stuk voor stuk vakkundig en vrij hun rol speelden. De regisseur was er in geslaagd voor de diverse rollen de juiste persoonlijkheden te vinden en had zo te zien en te horen hier en daar ook de rollen aangepast aan de beschikbare spelers en speelsters. Ook het naar alle waarschijnlijkheid door de regisseur toegevoegde lied (Nederlandse tekst op Mambo nr. 5) maakte het stuk erg toegankelijk voor de kinderen in de zaal. Gaandeweg het stuk improviseerden de spelers snel en makkelijk op de reacties van het publiek. Dat was vaak noodzakelijk omdat de jeugdige toeschouwers in hun enthousiasme zich graag met de loop van het stuk wilden bemoeiden. “We roepen de koning”, riep een kleine toeschouwer en in koor klonk het vijf minuten lang “Koning, koning.” De koning was volgens de kinderen nodig om de nar uit zijn benarde positie in het bos te halen. Hij was overvallen door drie rovers om de gouden augurk, symbool van het fantasieland Simplonië, in handen te krijgen en zo de koning te onttronen. Lees verder →

02 jan

Een vrouw alleen & De Verkrachting

Lachen en stil genieten bij ‘Een vrouw alleen’

… Keizer regisseerde ook Maartje Sloots van toneelvereniging d’Ye uit Edam in ‘Een vrouw alleen’, eveneens van Dario Fo. In dit stuk neemt de schrijver het op voor een vrouw die seksueel wordt onderdrukt door haar man. Ze maakt haar toehoorders deelgenoot van haar seksleven, verteld aanschouwelijk over haar erogene zones en laat zien hoe ze zich gedraagt tijdens het liefdesspel met haar man. Daar heeft ze geen plezier in. Nee, dan die jonge jongen die ze een keer heeft liefgehad tot haar man het ontdekte. Sindsdien zit ze opgesloten, letterlijk. De lap tekst rolde blijkbaar moeiteloos uit de mond van de jonge actrice van d’Ye. Ondanks het tragische lot van de vrouw viel er in dit stuk ook veel te lachen. Maar ook veel stil te genieten. Het publiek beloonde Maartje Sloots met een daverend applaus voor haar fantastische spel. Lees verder →

07 sep

Hamlet

Foto: Marco Bakker

Ye verandert Grote Kerk in kasteel Elsinor

Er zijn maar weinig toneelverenigingen die zoals d’Ye in een jubileumjaar twintig voorstellingen spelen. Vrijwel iedere maand van 1998 leerden en vermaakten groepjes Edamse spelers het Waterlands publiek met eenakters, straattheater, wagenspel en de theaterdag. Maar nu al staat vast dat de serie van zeven novemberuitvoeringen van Shakespeares koning drama Hamlet het absolute hoogtepunt wordt van het jaar waarin d’Ye haar 25-jarig bestaan viert. Een motorrijder op een Harley Davidsson scheurend door de kerk is een van de wilde ensceneringsplannen die het niet hebben gehaald. Maar dat de Edamse Hamletversie een beeldende, filmisehe voorstelling wordt, dat staat met Hans Keijzer als regisseur wel vast. En hoewel de voorgestelde uitersten in enscenering afvielen, zijn Erik Vlugt, voorzitter van d’Ye en Keijzer vol lof over de medewerking van het plaatselijk kerkbestuur. “Een telefoontje en men ging met het idee en de timing akkoord. In een latere bespreking met de kerkvertegenwoordiging hebben we de hele mise en scene voorgelegd en uitgelegd hoe we het gebouw wilden gebruiken. Men bleek blij met ons initiatief. Het paste volledig in hun visie de kerk voor meer culturele doeleinden te benutten.” Terwijl de steiger van de kerk wordt gebruikt om decoropstellingen te bevestigen die trap en loopbrng mogelijk maken, vertelt Keijzer dat hij zelf inmiddels bijna vierentwintig jaar aan de vereniging verbonden is. “Waarvan vijf jaar als regisseur. Ik heb in de jaarvergadering van 1996 voor het eerst het ‘Hamletvoorstel’ gelanceerd. En heb in het voorjaar van 1997 op een A’viertje de omschrijving van het idee, de theatrale benadering en de beoogde werkwijze ingediend. Lees verder →

07 mrt

Het Laatste Glas

D’Ye zet publiek met “Het laatste glas” op verkeerde been

Martine Hamstra als Kate en Brigitte Lang als Sarah
Foto: Marco Bakker

“Het laatste glas” is een echte thriller. Als je denkt een beetje te weten hoe een en ander in elkaar zit en dan met name wie verantwoordelijk is voor de onvermijdelijke moord, blijkt dat je helemaal op het verkeerde been bent gezet. De eerste moord is nog duidelijk (die is zichtbaar) maar wie is dan degene die de volgende droevige gebeur-tenissen op zijn of haar geweten heeft? Het stuk gaat over het echtpaar Redford, Sarah en Jack. Jack is directeur van het bedrijf dat zijn vrouw en haar broer, Edward Donnington, van hun ouders geërfd hebben. Het heeft er alle schijn van dat Jack zich met louche zaken bezighoudt. Zaken waar Sarah geen idee van heeft. Broer Edward (Paul van Kaathoven), een pianist, komt logeren en heeft blijkbaar toch iets meegekregen van zaken die niet goed zijn gegaan. De spanning in huis stijgt. Zeker als Jack (Ed Koorn) zijn vrouw een flinke depressiviteit aanpraat. Koorn was overtuigend als de charmante echtgenoot en als de man met minder prettige ideeen. Brigitte Lang speelde goed het jonge vrouwtje Sarah dat niet meer weet hoe ze het heeft. Ze is geregeld in tranen en in haar emoties was ze meestal sterk. Van de kordate dokter, goed en rustig gespeeld door Ellie van Montfort, krijgt ze pillen maar echt helpen doen ze niet. Zeker niet omdat Sarah geregeld naar de whisky grijpt. Erik Vlugt speelde zelfverzekerd en met veel flair de ontslagen werknemer Geoffry Curtis. Martine Hamstra was als Kate de rots in de branding voor Sarah. Altijd kan ze een beroep op haar doen. Nico Kemper vertolkte de politie-inspecteur die ook schrijver is. Kemper speelde met gemak de man die Sarah graag wil helpen. Rob de Wijn gaf met zijn rustige spel en mooie stem goed gestalte aan de notaris en Maartje Sloots vertolkte goed de jonge Anna, die ook niet is wat ze lijkt. De terugblikken brachten het publiek in eerste instantie in de war en lokten heel wat reacties uit. Licht en geluid waren prima verzorgd. Het haarwerk kon minder bekoren. De begeleidende muziek van Pina Donaggio was perfect gekozen en paste geheel in de sfeer. Lees verder →

19 sep

Fats en Boem

Anarchistisch sprookje d’Ye op Singelfestival ’97

‘Een kruising tussen Monty Python en The Marx Brothers’, zo omschrijft regisseur Hans Keijzer de door schrijver Ken Campbell op het stuk “Fats en Boem” losgelaten humor. Actueel is het luchtige sprookje met onmiskenbaar anarchistische ondertoon beslist. In mei begon de Edamse toneelvereniging d’Ye te repeteren. Zaterdagochtend is de laatste, technische, repetitie. ‘s Middags staat de familie-voorstelling op het 17e Singelfestival. Een tent als speelruimte voor een koningsstuk. Een prima podium voor een spruitjes pellende, breiende koningin en een koning die dan wel das en colbert op het blote lijf draagt, maar volledig in sprookjestraditie zijn enige dochter weggeeft aan de man die een door hem uitgeschreven wedstrijd wint. In totaal geven acht leden van d’Ye acte de présence op het op de belangstelling van kinderpubliek toe-gesneden festivaldagdeel. De regisseur vertelt dat het stuk, dat in de originele versie ruim twee uur duurt, ingekort werd tot een spel dat nipt binnen het uur eindigt. ‘Toch is de kracht, de essentie van “Fats en Boem” volledig intact gebleven. Sommige scènes konden moeiteloos worden geschrapt. Zo sneuvelden bijvoorbeeld drie van de zes wedstrijdonderdelen. Andere scènes, zoals de beginscène, zijn door onszelf geschreven. Ook zijn veel nieuwe, meest visuele grappen ingebracht. Ze ontstonden vanzelf tijdens de spelsessies, heel spontaan.’ Lachen. Dat wordt het zeker zaterdag. Alleen al om het knap volgehouden spraakje van de baron die koste wat het kost de hand van prinses Dafne wil veroveren. Ook de aankleding en malle rekwisieten werken mee aan het opwekken van de lachlust. Toch is d’Ye’s meest sterke troef de directe, fysieke manier van spelen. Gebaren en mimiek sluiten nauw aan op de tekst. Al bij de repetities merkte je: hier spettert het spelplezier van af. Hans Keijzer zegt nooit eerder te hebben meegemaakt dat, zoals nu, een hele club van meet af aan als één man achter het stuk ging staan. ‘Elke repetitie is er ontzettend hard gewerkt, maar met het grootste plezier en dat zie je terug in het resultaat.’ Lees verder →

01 mrt

Koning Tourmalijn verliest zijn pijn

Koning Tourmalijn blijkt jong en oud te boeien

Koning Tourmalijn lijdt onder schijnbaar ongeneeslijke likdoorns. Hij biedt degene die hem ervan verlost een forse beloning. Bij falen wacht het cachot, dat inmiddels wordt gevuld door bijna veertig geneesheren. Tot Jodocus de kamerdienaar een oud vrouwtje uit handen van twee gemene vrouwen redt. Als dank krijgt hij van haar een wondermiddel waarmee hij de koning kan genezen. Het wordt nog even spannend als de twee vrouwen met die zalf aan de haal gaan, maar sprookjesgetrouw: eind goed al goed. Het stuk wordt grotendeels gedragen door Wijnand Visser, die een meesterlijke Macaroni neerzet, minister van onvoorziene omstandigheden. Met zijn fraai consequent doorgevoerde bekakte accent, aanstellerige gebaartjes en gezwaai met zijn zakdoek was hij het prototype van de achttiende-eeuwse aristocraat. Zijn droge, geestige opmerkingen misten nooit doel. Of de kinderen in de zaal konden doordringen tot de finesses van zijn spel is de vraag, de volwassenen vermaakten zich echter kostelijk met dit uitmuntend neergezete personage. Vissers stempel op de voorstelling zegt niets ten nadele van de overige spelers. Ook zij speelden uitstekend en zetten net als Visser hun personage met overduidelijk plezier neer. Wim Brondgeest kon zich uitleven op de zeurderige koning die met zijn gehinkel en gekreun goed lag bij het jonge publiek. Opvallende rollen waren weggelegd voor Jodocus de kamerdienaar (Gerro Roskam) en Petronella, het kamermeisje (Pauline Bras). Zij waren ook degenen die het publiek bij de zaak betrokken hielden door ze af en toe direct aan te spreken. Lees verder →