11 jun

Overdwars

overdwars-212x300Met d’Ye dwars door de geschiedenis van Edam

“Pak/mijn hand maar. Ik neem, u mee dwars door de geschiedenis van Edam.” In een smetteeloos wit pak staat de ‘verteller’ tegenover zijn publiek in de Grote Kerk. Hij en de andere leden van d’Ye nemen de toeeschouwers met ‘Overdwars’ inderdaad mee op een reis door de tijd. Op het toneel worden vijf verschillende scènes opgevoerd over vijf historische gebeurtenissen, allemaal in Edam. Bijna 650 jaar geleden verleende graaf Willem V stadsrechten aan Edam. d’Ye wil bijdragen aan dit jubileum met het door verschillende mensen geschreven stuk ‘Overdwars’. De vereniging slaat hiermee de spijker op de kop. ‘Overdwars’ blijkt zowel leerzaam als ontroerend en humoristisch. Drama en hilariteit volgen elkaar in rap tempo op. Vooral de laatste scène, die speelt op oudejaarsavond van 1999, valt bij het publiek in de smaak. Verschillende markante Edammers worden uitgebeeld en de toeschouwers gieren van de lach om de herkenbare opmerkingen. Een tijdbalk in het programmmaboekje maakt duidelijk op welke momenten de verschillende scènes zich afspelen. Daarnaast geeft de verteller steeds uitleg. Graaf Willem V heeft een prominente rol in de eerste scène. De inwoners van Edam zijn op dat moment blij en wel in voor een feestje. Hun dorp is stad geworden. Aan de kostuums is veel zorg besteed. De tweede en derde scène spelen in de zestiende eeuw. Twee gebeurtenissen waarmee Edam destijds te maken kreeg, worden uitgebeeld; het dichtslibben van de haven door de aanleg van de sluis en de overgang van het katholieke naar het protestantse geloof. Vooral de non die alleen achterblijft in de kerk wekt de nodige emoties op. Scène vier is wat luchtiger. Dat maakt de overgang naar het laatste gedeelte van het toneelstuk vloeiender. In café De Knijp aan de Spuistraat zitten bekende personages uit Edam aan de bar. De ene na de andere hilarische opmerking wordt geemaakt en het publiek vermaakt zich uitstekend. Het lijkt wel alsof dat het moment is waarop iedereen heeft gewacht. Herkenbaarheid blijkt het goed te doen bij het publiek, net als grapjes die alleen Edammers begrijpen. ‘Overdwars’ wordt in de Grote Kerk opgevoerd. Een ‘erg sfeervolle locatie voor een toneelstuk met zoveel historische verhaallijnen. Het galmen van de stemmen maakt het soms wel wat lastig te verstaan. Lees verder

26 nov

Come back to the 5 and dime Jimmy Dean, Jimmy Dean

jimmy deanToneelvereniging d’Ye met uitmuntende ‘Jimmy Dean’

Een kleurrijk, origineel en boeiend toneelspel van d’Ye in Nohol. De verschillende karakters werden voortreffelijk gespeeld en zelfs de drie bandleden, die de live muziek verzorgden, lieten hun acteertalenten niet achterwege. De deuren gaan open en het publiek baant zich een weg over het met zand bestrooide toneel. Omdat de tribune grotendeels gelijkvloers is, maken sommigen zich al snel zorgen of ze alles wel goed kunnen zien. Als de spelers eenmaal op het podium staan en hun rollen vertolken, wordt dat gevoel echter snel weggevaagd. Iedereen wordt meegevoerd in het verhaal vol intriges en emoties. “Jimmy Dean, Jimmy Dean, waar ben je?”, roept Riet Peereboom alias Juanita vanachter de bar. Zij en moeder Mona maken zich zorgen om de ‘zwakzinnige’ jongen die er in zijn eentje vandoor is. Al snel komen vier andere vrouwen binnenlopen, op de twintigste sterfdag van hun idool James Dean. Zoon Jimmy blijkt een grote rol te spelen in de lange reeks verborgen geheimen die aan het licht komen. Af en toe zingen de vrouwen met z’n allen een lieed. De godsdienstige Juanita gaat bij die scènes volledig uit haar dak, tot groot genoegen van het publiek. Ook Martine Hamstra , die Sissy speelt, weet hoe ze de bezoekers aan het lachen moet krijgen. Ze speelt met veel passie en komt daardoor heel overtuigend over. Vooral bij Mona, vertolkt door Steffie van Montfort, lopen heden en verleden door elkaar. De kreet die ze slaakt als ze hoort dat James Dean door een ongeluk om het leven is gekomen, is oorverdovend en gaat door merg en been. Joe (Steven Boegem) loopt tijdens de hele voorstelling in een pakje rond dat maar weinig om het lijf heeft. Lissy Sloots speelt de mysterieuze Joanne die veel met haar rug naar het publiek toestaat. Petra Kemper heeft duidelijk geoefend op haar aanstekelijke schaterlach, die ze meermalen tijdens de voorstelling laat horen. Vooral Edna Louise, gespeeld door Irma Keijzer, is slachtoffer van haar meedogenloze opmerkingen. Keijzer raakt als schrikkerige en onzekere vrouw geen moment uit haar rol. Ellie van Montfort en Eva Kluit hebben maar een kleine rol. Toch sluiten ze het indrukwekkende toneelstuk uitstekend af. Lees verder

01 mrt

Bloedverwanten (Vruchtwater / Surprise, surprise / Het weldadigheidsfeest / Icarus of de lucht is blauw en ook de zee)

d’Ye en De Brug werken eenakters ‘Bloedverwanten’ niet ver genoeg uit

Toneelverenigingen d’Ye en De Brug sloegen dit weekend tijdens het opvoeren van vier eenakters onder de naam ‘Bloedverwanten’ de handen ineen. Toneelvereniging De Brug uit Monnickendam heeft geen eigen locatie meer sinds het verenigingsgebouw aldaar gesloopt werd, vandaar dat d’Ye haar culturele bloedverwant uitnodigde mee te spelen in deze productie. De vier stukken die ten tonele gevoerd werden hebben zowel hetzelfde thema – verstoorde relaties – als dezelfde regisseur, Hans Keijzer. Vier aparte stukken dus die allen een verstoorde relatie (vader-zoon, broer-zus, vriend-vriendin) op verschillende manieren laten zien. Het eerste stuk is een dialoog van een ongeboren tweeling, waarin geprobeerd wordt een invalshoek te bieden aan hoe de relatie tussen broer en zus in een vroeg stadium zou kunnen zijn. Broer en zus praten onder andere over kleding, vriendjes en de puberteit. Hierover ontstaat meteen een duidelijk meningsverschil, volgens de twee zelf een gevolg van hun verschillende sekse. Dit lijkt een interessant gegeven: niemand weet immers wat en of embryo’s denken en een verschil in opvatting tussen man en vrouw is voor velen zeer herkenbaar. Het is echter jammer dat dit gegeven niet verder wordt uitgewerkt en dat de aandacht in plaats daarvan gaat naar decor, kostuums en speelstijl. De twee spelen voor een geïmproviseerde vagina, een roze ovaal met opening, in dikke huidskleurige pakken en praten tegen elkaar met kinderlijke stemmetjes. Lees verder

07 mrt

Er valt een traan op de tompoes

affichetpToneelvereniging d’Ye verdiende meer voor haar spel dan ze kreeg

Na afloop mocht het spelerskwintet van toneelvereniging d’Ye een langdurig applaus en de gebruikelijke bloemen in ontvangst nemen voor het vertoonde spel in de klassieker van Annie M.G. Schmidt. Zeer terecht, want er was een prestatie van formaat geleverd. De vraag rees echter wat bepalend is voor een staande ovatie. Is het Edamse publiek zo kritisch; had Lissy Lutz (dochter Lenny) iets minder nonchalant met de enkele tekstdoublures moeten omspringen of had Hans Keijzer toch wat meer wanddecoraties moeten aanbrengen in het sobere decor? Er is altijd iets dat niet perfect is. Of past het niet om te gaan staan voor euthanasie? Aan het doorleefde spel van kersverse oma Ellie van Montfort (Sofie) en Nico Kemper (Ben) heeft het niet gelegen. Het publiek in de volle zaal was muisstil tijdens de emotionele slotscenes. Schrijfster Annie M.G. toonde zich twintig jaar geleden met het thema een durfal. Euthanasie was toen een nauwelijks besproken onderwerp. Nu nog, hoewel meer gereguleerd, is vrijwillige levensbeeindiging, een moeilijk item. In dit stuk wordt met veel inzicht in de materie omgegaan met ziekte, dood en menselijke emoties. Lees verder

19 sep

Fats en Boem

Anarchistisch sprookje d’Ye op Singelfestival ’97

‘Een kruising tussen Monty Python en The Marx Brothers’, zo omschrijft regisseur Hans Keijzer de door schrijver Ken Campbell op het stuk “Fats en Boem” losgelaten humor. Actueel is het luchtige sprookje met onmiskenbaar anarchistische ondertoon beslist. In mei begon de Edamse toneelvereniging d’Ye te repeteren. Zaterdagochtend is de laatste, technische, repetitie. ‘s Middags staat de familie-voorstelling op het 17e Singelfestival. Een tent als speelruimte voor een koningsstuk. Een prima podium voor een spruitjes pellende, breiende koningin en een koning die dan wel das en colbert op het blote lijf draagt, maar volledig in sprookjestraditie zijn enige dochter weggeeft aan de man die een door hem uitgeschreven wedstrijd wint. In totaal geven acht leden van d’Ye acte de présence op het op de belangstelling van kinderpubliek toe-gesneden festivaldagdeel. De regisseur vertelt dat het stuk, dat in de originele versie ruim twee uur duurt, ingekort werd tot een spel dat nipt binnen het uur eindigt. ‘Toch is de kracht, de essentie van “Fats en Boem” volledig intact gebleven. Sommige scènes konden moeiteloos worden geschrapt. Zo sneuvelden bijvoorbeeld drie van de zes wedstrijdonderdelen. Andere scènes, zoals de beginscène, zijn door onszelf geschreven. Ook zijn veel nieuwe, meest visuele grappen ingebracht. Ze ontstonden vanzelf tijdens de spelsessies, heel spontaan.’ Lachen. Dat wordt het zeker zaterdag. Alleen al om het knap volgehouden spraakje van de baron die koste wat het kost de hand van prinses Dafne wil veroveren. Ook de aankleding en malle rekwisieten werken mee aan het opwekken van de lachlust. Toch is d’Ye’s meest sterke troef de directe, fysieke manier van spelen. Gebaren en mimiek sluiten nauw aan op de tekst. Al bij de repetities merkte je: hier spettert het spelplezier van af. Hans Keijzer zegt nooit eerder te hebben meegemaakt dat, zoals nu, een hele club van meet af aan als één man achter het stuk ging staan. ‘Elke repetitie is er ontzettend hard gewerkt, maar met het grootste plezier en dat zie je terug in het resultaat.’ Lees verder