Er valt een traan op de tompoes

Toneelvereniging d’Ye verdiende meer voor haar spel dan ze kreeg

Na afloop mocht het spelerskwintet van toneelvereniging d’Ye een langdurig applaus en de gebruikelijke bloemen in ontvangst nemen voor het vertoonde spel in de klassieker van Annie M.G. Schmidt. Zeer terecht, want er was een prestatie van formaat geleverd. De vraag rees echter wat bepalend is voor een staande ovatie. Is het Edamse publiek zo kritisch; had Lissy Lutz (dochter Lenny) iets minder nonchalant met de enkele tekstdoublures moeten omspringen of had Hans Keijzer toch wat meer wanddecoraties moeten aanbrengen in het sobere decor? Er is altijd iets dat niet perfect is. Of past het niet om te gaan staan voor euthanasie? Aan het doorleefde spel van kersverse oma Ellie van Montfort (Sofie) en Nico Kemper (Ben) heeft het niet gelegen. Het publiek in de volle zaal was muisstil tijdens de emotionele slotscenes. Schrijfster Annie M.G. toonde zich twintig jaar geleden met het thema een durfal. Euthanasie was toen een nauwelijks besproken onderwerp. Nu nog, hoewel meer gereguleerd, is vrijwillige levensbeeindiging, een moeilijk item. In dit stuk wordt met veel inzicht in de materie omgegaan met ziekte, dood en menselijke emoties. De keuze van de zieke Ben om zelf over zijn levenseinde te beschikken, wordt niet geaccepteerd. Ziekenhuisstaf en zijn vrouw Sofie houden vast aan de kleine kans op herstel. Een voortijdige dood is onbespreekbaar, behalve voor de rationele schoonzoon Tim (Ben Kenen). Hij accepteert Bens beslissing zonder omslag. Toch zoekt Ben zijn hulp bij de kwetsbare Heleen (Riet Peereboom), zijn maitresse. Zij krijgt eindelijk de kans om. hem te verzorgen. Doet zij dit uit eigenbelang of uit liefde, vraagt men zich af. Dochter Lenny reageert wisselend cynisch en twijfelend op het optreden van de haar omringende personen. Zij is de voornaamste bron van menig humoristische inval. “Lachen mag van God.” Hans Keijzer koos in zijn uitvoering voor soberheid en doelmatigheid. De rolbezetting was goed uitgebalanceerd. De rol was Ellie van Montfort zowel als Nico Kemper op het lijf geschreven. Ben Kuenen en Riet Peereboom speelden zeer consequent. De start van Lissy Lutz was weifelend, maar ging mede door tegenspel van Ben steeds beter. D’Ye heeft een prachtige voorstelling neergezet vol emotie en spanning. De spelers hadden een staande ovatie verdiend.
NNC, Annemiek Nuijens

Publiek in de ban van toneelstuk “Er valt een traan op de tompoes”

Foto: Marco Bakker

Tijdens de eerste voorstelling van toneelvereniging d’Ye met het stul ‘Er valt een traan op de tompoes’ van Annie M.G. Schmidt, afgelopen zaterdag in het Damhotel, heb ik als verslaggever zo’n 10 minuten voor en na de pauze het publiek geobserveerd. Het aardige hiervan was dat niemand van het publiek hier erg in had omdat men adembenemend in de voorstelling zat. In feite zegt dit al met hoeveel overgave de vijf acteurs van d’Ye het stuk overbrachten naar het publiek als zeg maar een levensechte gezinsproblematiek. Een droevig komediestuk,, hoe je het ook verwoordt, waarbij het publiek geheel in de voorstelling op ging. Alle vijf spelers hadden even grote rollen, met veel tekst. Dat vraagt veel van hen op het toneel. Lissy Lutz als dochter Lennie had een rol waarbij zij felle, soms spottende uitspraken mocht geven, hetgeen een komisch element in het toneelstuk gaf. Zo ook Ben Kuenen, met nuchtere en een beetje laconieke uitspraken en handelingen. Van Ellie van Montfort als Sofie, die de ernst van de ziekte van haar echtgenoot Ben (Nico Kemper) niet in wilde zien of aanvaarden en Riet Peereboom (als oude leifde) die Ben hielp op zijn verzoek uit het leven de stappen. We kunnen alleen maar stellen, dat de acteurs, door hun jarenlange toneelervaring, alle bovengenoemde personages voortreffelijk hebben neergezet. Alle elementen als misverstanden, liefde, rivaliteit en nuchterheid werden door de vijf leden van d’Ye goed belicht in dit bekende toneelstuk van Annie M.G. Schmidt, dat al vele jaren wordt opgevoerd door het land. Iemand onder het publiek, die dit stuk met beroepsacteurs eerder elders had gezien, liet weten dat wat zij vanavond had gezien, niets onderdeed bij de beroeps. Dit kan zeker als een compliment gezien worden en velen zijn deze mening toebedeeld. Na afloop waren er dan ook vele positieve reacties van het veelkoppige publiek. Het decor was weer treffend: de woonkamer en kantoor (bovenverdieping) waar alles afspeelde. Daarvan maakte de belichting, muziek en geluid een belangrijk deel uit.
NIVO

Uitgevoerd: voorjaar 2000
Spelers: Ellie van Montfort, Nico Kemper, Ben Kuenen, Riet Peereboom, Lissy Lutz
Regie: Hans Keijzer
Licht & Geluid: Maarten Groot, Mink Broeze
Kleding: Carla Kienhuis
Decor: Ed Koorn, Peter Sloots, Wim Cornelissens, Arthur Karsten, Erik Vlugt, Henk van Montfort